Relacja z obserwacji całkowitego zaćmienia Księżyca – 27.07.2018.

Po dodaniu anonsu o zaćmieniu tydzień temu zamieniłem się w czekanie. W przeddzień zaćmienia wykonałem kilka „mobilizujących” telefonów i wreszcie po kolejnym dniu oczekiwania, po piątkowym popołudniu spędzonym częściowo w pracy a częściowo w domu ruszyłem do Niepołomic.

Minąłem pętlę 20-tki w Małym Płaszowie, potem kilka podkrakowskich wsi i dotarłem do Kopca Grunwaldzkiego. Tam znakomita ekipa z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego (MOA) postanowiła zorganizować imprezę plenerową z okazji astronomicznego wydarzenia jakim było najdłuższe obserwowane w tym wieku zaćmienie naszego naturalnego satelity.

Czytaj dalej

Dzień Otwarty w Auditorium Maximum UJ, 07.09.2017, 10:30

Plakat na Dzień Otwarty Auditorium Maximum UJ - w związku z Rokiem Mariana Smoluchowskiego.

Plakat na Dzień Otwarty Auditorium Maximum UJ – w związku z Rokiem Mariana Smoluchowskiego.

Szanowni Państwo,

Rok 2017 został ogłoszony Rokiem Mariana Smoluchowskiego, nader wybitnego i młodo zmarłego fizyka którego Imię nosi Instytut Fizyki Unierwystetu Jagiellońskiego. Z obchodami tego Roku jest związany Dzień Otwarty który rozpocznie się w Auditorium Maximum UJ, ul. Krupnicza 33, 7 września, o godzinie 10:30. Informujemy też, że program tego spotkania zostanie rozszerzony o wykład naszego Kolegi, Janusza Machulika, pt. „Między górami a błękitem nieba; Wspomnienie o prof. Marianie Smoluchowskim”. Wszystkich zainteresowanych tymi wydarzeniami serdecznie zapraszamy.

Z tatrzańskim pozdrowieniem

Zarząd Oddziału

Astro-notki dla ludzi gór – wrzesień 2017 czyli o instrumentach

Ilustracja kryterium Rayleigh'a: górny obrazek - źródła rozdzielone, środkowy - na granicy rozdzielczości, dolny - źródła nie do rozdzielenia tradycyjną metodą. Źródło - Wikipedia.

Ilustracja kryterium Rayleigh’a: górny obrazek – źródła rozdzielone, środkowy – na granicy rozdzielczości, dolny – źródła nie do rozdzielenia tradycyjną metodą. Źródło – Wikipedia.

Czcigodny Czytelnik, śledząc zapierające dech w piersiach odkrycia naukowców w dziedzinie astronomii i astrofizyki zadał sobie – lub prędzej czy później zada – pytanie „A właściwie dlaczego potrzebujemy teleskopów do obserwacji?“. Nie wnikam nawet, czy kosmicznych czy naziemnych. Po prostu „jaką przewagę daje nam teleskop?“. Nad czym? Oczywiście, nad tym co mamy od Stwórcy – ludzkim okiem.

Czytaj dalej

Czekając na burzę czyli dlaczego „pewny koń“ czasem nie startuje?

Panel pogodowy na smartfonie ze wskazaniem prawdopodobieństwa wystąpienia opadów lub burzy.

Panel pogodowy na smartfonie ze wskazaniem prawdopodobieństwa wystąpienia opadów lub burzy.

Inspiracją do napisania tego eseju było pewne upalne popołudnie, w którym jeden z naszych modeli – AROME (wysokiej rozdzielczości, o siatce 2 km) zaprognozował silną burzę w okolicy Krakowa która pomimo wypatrywania jej przez sieć obserwatorów nie wystąpiła.

Czyli zagadnienie redukuję do problemu „dlaczego nie zaszło, choć mogło?“. Co powoduje, że prognoza pogody jest w najlepszym razie życzeniem meteorologów a nie systemem miar i wag dzięki któremu możemy wszystko przewidzieć i odmierzyć przyszłość?

Sprawa zawadza o błędy prognoz. Żeby umiejscowić deszcz czy burzę potrzebujemy znać równania które tym zjawiskom sprzyjają lub – szerzej – nimi rządzą. To są zjawiska które nazywam chaotycznymi – mogą wystąpić ale nie muszą.

Czytaj dalej

Wykład Janusza Machulika o Marianie Smoluchowskim – Kraków, Kanonicza 11, 17.05.2017, 17:30.

Drodzy Państwo,

Co prawda termin nie jest odległy (najbliższa środa) ale miejsce w centrum, umożliwiające spacer po jednej z najstarszych ulic miasta z kawiarni „Bona” w stronę Rynku lub Wawelu, może przyciągnie?

Nasz kolega z PTT, Janusz Machulik, zgodził się opowiedzieć nam parę słów na temat sylwetki Mariana Smoluchowskiego jako alpinisty. Przypomnijmy, że Marian Smoluchowski był Patronem Instytutu Fizyki UJ przy ul. Reymonta 4 do którego wielu z nas w ubiegłym wieku uczęszczało na wykłady. Wikipedia pod hasłem „Marian Smoluchowski” daje to.

20170517_NKF_PTT_zaproszenie

Miejsce – kawiarnia „Bona”, ul. Kanonicza 11 w Krakowie, czas – najbliższa środa, 17 maja, godzina 17:30. Zapraszamy w imieniu Naukowego Koła Fizyków Studentów UJ oraz naszym – Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Szczegóły na plakacie – zaproszeniu (wystarczy kliknąć w sznurek powyżej).

Zarząd Oddziału Kraków

O zimnych ogrodnikach, czyli namiastka zimy w maju.

Św. Serwacy na witrażu kościoła w parafii Bolechowo w Wielkopolsce.

Św. Serwacy na witrażu kościoła w parafii Bolechowo w Wielkopolsce.

12 V – Pankracy, 13 V – Serwacy, 14 V – Bonifacy i wreszcie 15 V – zimna Zośka. Dlaczego występują?

Każdy region świata ma swoje charakterystyczne schematy cyrkulacji, do których dąży układ niżów i wyżów. Przykładowo, dla Polski wyróżnia się kilkanaście takich schematów w różnych porach roku, z czego 2-3 (wyż nad Rosją lub niż nad Atlantykiem) są dominujące a pozostałe – uzupełniające bądź przejściowe.

Czytaj dalej

Astro-notki dla ludzi gór – grudzień 2016

Widok układu podwójnego pulsara "czarnej wdowy" i jego namagnetyzowanego towarzysza (ofiary) w promieniach gamma uzyskany przez satelitę Fermi (dawnego GLAST-a).

Widok układu podwójnego pulsara „czarnej wdowy” i jego namagnetyzowanego towarzysza (ofiary) w promieniach gamma uzyskany przez satelitę Fermi (dawnego GLAST-a).

Tym razem będzie o planetach. Długo, przez kilkaset czy nawet kilka tysięcy lat znaliśmy tylko kilka, nawet nie wszystkie w Układzie Słonecznym. Starożytni byli w stanie obserwować (nie znano wówczas zasad optyki i nie konstruowano lunet, przynajmniej my nic o tym nie wiemy) planety do Satruna, który jest ostatnią planetą widoczną gołym okiem.

Czytaj dalej

Płyta Zielonego Szlaku pt. „Pozdrowienie“ – zeznania melomana

Okładka płyty zespołu "Zielony Szlak" pt. "Pozdrowienie".

Okładka płyty zespołu „Zielony Szlak” pt. „Pozdrowienie”.

Długo wyczekiwana, której wydanie było zapowiadane w gronie przyjaciół m.in. z PTT, przyszła niewiele przed sezonem zakupów świątecznych (który, jak powszechnie wiadomo, zaczyna się końcem października) – w sam raz na prezent mikołajkowy.

Zawiera ona piosenki z tekstami głównie Kazimierza Przerwy – Tetmajera, zarys biografii którego szanowny Słuchacz znajdzie na przedprzed- i przedostatniej stronie dołączonej książeczki. Wymieniona książeczka publikuje także wszystkie wyśpiewane teksty i słowo od zespołu skierowane do Nabywcy, ufnie nazwanego tutaj Przyjacielem.

Czytaj dalej

Astro-notki dla ludzi gór – listopad 2016

Noble dla fizyków – fale grawitacyjne nie oczarowały Komisji Noblowskiej przy Szwedzkiej Akademii Nauk. Podobnież odkrycia dotyczące ciemnej materii, jak to o zaniechaniu badań WIMP-ów jako jej potencjalnego składnika. WIMP-y – czyli masywne cząstki słabo oddziałujące z innymi typami materii – poszły na emeryturę.

Wyobrażenie czarnej dziury i otaczającego ją dysku akrecyjnego wg obliczeń numerycznych (tzw. czarna dziura Kerra).

Wyobrażenie czarnej dziury i otaczającego ją dysku akrecyjnego wg obliczeń numerycznych (tzw. czarna dziura Kerra).

Czytaj dalej

Zapraszamy na Adrenalinium!

adrenalinium2016_stopkaOd kilku lat Polskie Towarzystwo Tatrzańskie – Oddział w Bielsku-Białej jest partnerem Festiwalu Górskiego „Adrenalinium”, którego dziewiąta edycja odbędzie się w żywieckim kinie Janosik w dniach 21-23 października 2016 r. Dla członków Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, w szczególności także członków Oddziału Krakowskiego PTT (a także członków PTTK oraz klubów zreszonych w PZA) organizatorzy przewidzieli karnety w obniżonej cenie 55 zł (3-dniowe) oraz 25 zł (1 dzień). Dla dzieci do lat 12 wstęp jest wolny. Karnety dostępne są w kasie kina, pojedyncze bilety można nabyć online na stronie: http://www.filmowa.net/karnety-kino-janosik.html.

Czytaj dalej

Astro-notki dla ludzi gór – wrzesień 2016

Tytułowa strona czasopisma CERN Courier z informacją o udoskonaleniu (upgrade) oberwatorium Pierre Auger.

Tytułowa strona czasopisma CERN Courier z informacją o udoskonaleniu (upgrade) oberwatorium Pierre Auger.

Start projektu CREDO i jego możliwe implikacje dla rozwoju astrofizyki.

Przedostatniego dnia sierpnia 2016 r., we wtorek, w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie odbyło się spotkanie założycielskie projektu obserwacji promieni kosmicznych najwyższych energii (Cosmic-Ray Extremely Distributed Observatory, akronim CREDO).

Czytaj dalej

Astro-notki dla ludzi gór – nieregularnik – czerwiec 2016

Symulacja zderzenia czarnych dziur i powstającej fali grawitacyjnej GW151226.

Symulacja zderzenia czarnych dziur i powstającej fali grawitacyjnej GW151226.

Mamy drugą detekcję fal grawitacyjnych! Z pary czarnych dziur o masach 14 i 8 mas Słońca położonych 1.4 mld lat świetlnych od nas, w gwałtownym zjawisku zlania się (mergingu) tychże, otrzymaliśmy piękną serię fal grawitacyjnych w naszym rejonie Wszechświata. Zjawisko nazwano – od nazwy fali grawitacyjnej „GW“ i daty jej wykrycia przez ten sam detektor co ostatnio – GW151226, i było ono cokolwiek inne niż to z września 2015. Słabsze, ale za to obejrzeć mogliśmy więcej (bo kilkadziesiąt) finalnych okrążeń czarnych dziur wokół siebie przez aktem zlania się w jedną dużą. Przy tej okazji anihilacji uległa materia o masie około masy Słońca. Zniekształcenie czasoprzestrzeni sięgnęło 3 części na 10^22, czyli tyle ile ma średnica atomu w stosunku do odległości Ziemia-Słońce (za Sky&Telescope). Implozja czarnych dziur zaczęła być widoczna gdy krążyły one z częstością 35 Hz aby w ciągu sekundy osiągnąć 450 Hz, czyli 450 okrążeń na sekundę. W tym czasie czarne dziury orbitowały wokół siebie ze znaczącym ułamkiem prędkości światła. Można tez było zmierzyć spin (prędkość rotacji) obu czarnych dziur przy łączeniu się z ograniczeniem teoretycznym. W przyszłości spodziewamy się po LIGO jeszcze wielu niespodzianek i odkryć. Więcej o LIGO w poprzednich Astro-notkach oraz w „Tarnowskiej Perci“. Czytaj dalej

Zaszufladkowano do kategorii Kultura